1. HET SOORTENBESLUIT
Toelichting :
België is een federale staat, waarbij een hele reeks bevoegdheden zijn toegewezen aan de gewesten; en dit is ondermeer het geval voor natuurbehoud. Bijgevolg is in het Vlaams Gewest de Vlaamse overheid hiervoor bevoegd.
De wettelijke basis voor de wetgeving inzake soortenbescherming in Vlaanderen ligt vervat in een reeks nationale en internationale wetteksten en Europese richtlijnen, evenals een Arrest van het Europees Hof van Justitie:
De Ramsar-Conventie:
is de overeenkomst inzake watergebieden die van internationale betekenis zijn, in het bijzonder als woongebied voor watervogels; opgemaakt te Ramsar op 02 februari 1979.
De Bern-Conventie:
is het Verdrag inzake het behoud van wilde dieren en planten en hun natuurlijk milieu in Europa; opgemaakt te Bern op 19 september 1979.
De belangrijkste documenten bij dit Verdrag van Bern zijn:
-Besluit 82/72/EEG van de Raad van 3 december 1981 betreffende de sluiting van het Verdrag inzake het behoud van wilde dieren en planten en hun natuurlijk milieu in Europa.
-Verdrag inzake het behoud van wilde dieren en planten en hun natuurlijk leefmilieu in Europa.
-Besluit 98/746/EG van de Raad van 21 december 1998 betreffende de goedkeuring, namens de Gemeenschap, van de wijziging van de bijlagen II en III bij het Verdrag van Bern inzake het behoud van wilde dieren en planten en hun natuurlijk milieu in Europa.
De Bonn-Conventie:
is het Verdrag inzake de bescherming van trekkende wilde diersoorten; opgemaakt te Bonn op 23 juni 1979.
De Vogelrichtlijn:
Richtlijn 2009/147/EG van 30 november 2009 inzake het behoud van de vogelstand. (is de vervanger van Richtlijn 79/409/EEG van 2 april 1979)
De Habitatrichtlijn:
Richtlijn 92/43/EEG van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde fauna en flora.
Arrest C-100/08:
dit Arrest, bekent onder zaaknummer C-100/08, is uitgesproken op 10 september 2009 waarbij België in gebreke is gesteld.
Dit alles heeft, ter vervanging van de K.B.'s van 22.09.1980 en 09.09.1981, geleid tot:
Besluit van de Vlaamse Regering met betrekking tot soortenbescherming en soortenbeheer van 15 mei 2009 (B.S. van 13.08.2009 - blz.53095 t.e.m. 53170), kortweg 'Soortenbesluit van 15 mei 2009' genoemd.
SOORTENBESLUIT van 15 MEI 2009 (B.S. van 13.08.2009 - blz.53142 t.e.m. 53170).
Soortenbesluit van 15 mei 2009 MET Verslag aan de Vlaamse Regering (blz.53095 t.e.m. 53170).
Wijzigingen :
Besluit van 17 juni 2016 van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het Soortenbesluit van 15 mei 2009 (B.S. van 23.08.2016 - blz.52853 t.e.m. 52874).
Arrest 243.364 R.v.St. tot vernietiging van het bovenstaande besluit van 17 juni 2016 van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het Soortenbesluit van 15 mei 2009.
Besluit van 25 januari 2019 van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het Soortenbesluit van 15 mei 2009 MET Verslag aan de Vlaamse Regering (B.S. van 06.02.2019 - blz.11602 t.e.m. 11646).
Besluit van 25 januari 2019 van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het Soortenbesluit van 15 mei 2009 ZONDER Verslag aan de Vlaamse Regering (B.S. van 06.02.2019 - blz.11625 t.e.m. 11646).
Pootringen :
Ministerieel Besluit van 07 mei 2011 tot vaststelling van de voorwaarden voor de kenmerken en de kwaliteit van pootringen voor vogels (B.S. van 14.06.2011 - blz.34441 t.e.m. 34456).
Ministerieel Besluit van 30 januari 2014 houdende beperkte technische wijzigingen aan het M.B. van 07 mei 2011 (begint onderaan blz.) (B.S. van 16.06.2014 - blz.45207 t.e.m.45208).
Rode lijsten conform art. 5 :
Ministerieel Besluit van 16 maart 2011 tot vaststelling van zes rode lijsten (B.S. van 13.07.2011 - blz.41766 t.e.m. 41813).
Ministerieel Besluit van 17 juni 2013 tot vaststelling van drie rode lijsten (B.S. van 02.08.2013-ed.2 - blz.48525 t.e.m. 48529).
Ministerieel Besluit van 12 november 2014 tot vaststelling van drie rode lijsten (B.S. van 07.01.2015-ed.3 - blz.550 t.e.m. 563).
Soorten beschermingsprogramma's conform art. 27 :
21 December 2015: Vaststelling soortenbeschermingsprogramma grauwe kiekendief, kwartelkoning en hamster (begint onderaan blz.) (B.S. van 20.01.2016-ed.3 - blz.2788 t.e.m. 2789).
19 December 2017: Vaststelling soortenbeschermingsprogramma knoflookpad, heivlinder en roerdomp (B.S. van 20.01.2017-ed.2 - blz.4009).
24 September 2018. Agentschap voor Natuur en Bos. Goedkeuring soortenbeschermingsprgramma's voor vleermuizen en voor het porseleinhoen (begint volledig onderaan de blz.) (B.S. van 16.10.2018 - blz.78393).
Ministeriële besluiten van 21 december 2020 houdende de vaststelling van een soortenbeschermingsprogramma voor de grote modderkruiper (Misgurnus fossilis); voor het vliegend hert (Lucanus cervus); voor de zomertortel (Streptopelia turtur) en voor weidevogels met focus op de grutto (Limosa limosa) en de wulp (Numenius arquata) (B.S. van 18.01.2021 - blz.2367 t.e.m. 2369).
Ministerieel besluit van 25 januari 2021 tot verlenging van het ministerieel besluit tot vaststelling van een soortenbeschermingsprogramma voor de hamster; en voor de grauwe kiekendief (tekst begint onderaan de blz.) (B.S. van 10.02.2021 - blz.12880 t.e.m. 12881).
Ministerieel besluit van 20 december 2021 houdende de vaststelling van een soortenbeschermingsprogramma voor akkervogels (B.S. van 07.02.2022 - blz.9231 t.e.m. 9281).
Ministerieel besluit van 26 september 2022 houdende de vaststelling van een soortenbeschermingsprogramma voor de kwartelkoning (Crex crex) (B.S. van 15.12.2022 - blz.97361 t.e.m. 97362) (tekst begint onderaan de blz.).
Ministeriële besluiten van 06 september 2023 tot verlenging van: -het ministerieel besluit van 19 december 2016 tot vaststelling van een soortenbeschermingsprogramma voor de heivlinder; -het ministerieel besluit van 17 oktober 2016 tot vaststelling van een soortenbeschermingsprogramma voor de gladde slang (B.S. van 23.10.2023 - blz.98748 t.e.m. 98749)(tekst begint onderaan de blz.).
Ministerieel besluit van 23 september 2023 tot verlenging van het ministerieel besluit tot vaststelling van een
soortenbeschermingsprogramma voor vleermuizen (B.S. van 26.10.2023 - blz.100337)(tekst begint onderaan de blz.).
Zeer belangrijke opmerking:
Er bestaat een lijst van vogels van de Europese Unie, die met de lidstaten is overeengekomen, en die worden geacht onder artikel 1 van de vogelrichtlijn te vallen.
Het is (samen met de lijst van bijlage 1 van het Soortenbesluit van 15 mei 2009) vooral deze lijst die door het Vlaamse Gewest wordt gehanteerd als het gaat over soortenbescherming en soortenbeheer van vogelsoorten die van nature in het wild voorkomen op het Europese grondgebied.
Alle vogelsoorten die in deze lijst worden genoemd zijn ingedeeld in 4 categorieën: 1. Categorie A = inheemse; 2. Categorie A = zwervers of afgedwaalde; 3. Categorie B = voor 1950 en tot slot 4. Categorie C = geïntroduceerde.
Om deze lijst te raadplegen gaat ge als volgt te werk:
1. Ge opent de Vogelrichtlijn-site door op bovenstaande link te klikken. Deze site is normaal in de Engelse taal, maar door bovenaan in het midden te kiezen voor ' EN' verschijnt er een pop-up venster waarin ge kunt kiezen voor Nederlands, daarna klikken op 'Vertalen in het Nederlands'.
2. Klikken op de link 'lijst opgesteld van alle regelmatig voorkomende wilde vogelsoorten in de EU' (of: 'list of all regularly and naturally occurring wild bird species within the EU') in inhoud: WET (of: LAW). In het nieuwe venster dat verschijnt bij ACTIES kiezen voor downloaden of kopiëren.
3. In het geopende Excel bestand kunt ge volledig onderaan kiezen welke categorie van de lijst ge wilt openen door er op te klikken.....en nu is het echt zoeken!!!
2. DIERENWELZIJN
Toelichting :
De bedoeling van de wetgever hierbij is om het welzijn van dieren in specifieke gevallen door strikte reglementering af te dwingen.
Dit is op zich een nobel doel maar weet dat ieder rechtgeaard dierenliefhebber het niet meer dan logisch vindt dat hij zijn dieren in optimale omstandigheden moet verzorgen en huisvesten en zeker niet onnodig moet laten lijden en pijn berokkenen.
Door het akkoord van 11 october 2011 over de zesde Staatshervorming; het zogenaamde Vlinderakkoord; is sinds 01 juli 2014 Dierenwelzijn een bevoegdheid van: 1. de Vlaamse overheid voor het Vlaams Gewest, 2. de Waalse overheid voor het Waals Gewest en 3. de Brusselse overheid voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren (B.S.van 03.12.1986 - blz.16382 t.e.m. 16390).
Alle wijzigingen die deze wet in de loop der jaren heeft ondergaan.
POSITIEFLIJSTEN
Zoogdieren :
Koninklijk Besluit van 16 juli 2009 tot vaststelling van de lijst van niet voor productiedoeleinden gehouden zoogdieren die gehouden mogen worden (conform art.3bis §1 van de Dierenwelzijnswet) (B.S. van 24.08.2009 - blz.56347 t.e.m. 56352).
Koninklijk Besluit van 24 november 2009 tot wijziging van het K.B. van 16 juli 2009 tot vaststelling van de lijst van niet voor productiedoeleinden gehouden zoogdieren die gehouden mogen worden (lees onmiddellijk verder ook nog het M.B. van 01 december 2009 tot vaststelling van het rekeningnummer van het K.B. van 16 juli 2009) (B.S. van 20.01.2010-ed.2 - blz.2395 t.e.m. 2396).
Reptielen :
Besluit van de Vlaamse Regering van 22 maart 2019 tot vaststelling van de lijst van reptielen die gehouden mogen worden (tekst begint onderaan de blz.) (B.S. van 12.04.2019 - blz.37767 t.e.m. 37780).
Besluit van 27 januari 2023 van de Vlaamse Regering tot wijziging van het koninklijk besluit van 16 juli 2009 tot vaststelling van de lijst van niet voor productiedoeleinden gehouden zoogdieren die gehouden mogen worden en het besluit van de Vlaamse Regering van 22 maart 2019 tot vaststelling van de lijst van reptielen die gehouden mogen worden (B.S. 27.02.2023-ed.1 - blz.25084 t.e.m. 25085).
Leewieken :
Leewieken bij siervogels en pluimvee blijft wettelijk toegestaan:
Koninklijk Besluit van 17 mei 2001 betreffende de toegestane ingrepen bij gewervelde dieren, met het oog op het nutsgebruik van de dieren of op de beperking van de voortplanting van de diersoort (B.S. van 04.07.2001-ed.2 - blz.23244 t.e.m. 23250).
Onder F.4° leewieken op blz.23249 vindt U dus terug dat leewieken onder bepaalde voorwaarden is toegestaan.
Dieren in circussen :
Koninklijk besluit van 02 september 2005 ter waarborging van het welzijn van dieren die tot het vermaak van het publiek worden gebruikt in circussen of rondreizende tentoonstellingen; conform art.6 §2 (B.S. van 12.09.2005 - blz.39709 t.e.m. 39756).
Koninklijk Besluit van 11 februari 2014 tot wijziging van het Koninklijk Besluit van 02 september 2005 betreffende het welzijn van dieren gebruikt in circussen en rondreizende tentoonstellingen (B.S. van 28.02.2014 - blz.17409 t.e.m. 17413).
Erkenning dierentuinen :
Koninklijk Besluit van 10 augustus 1998 betreffende de erkenning van dierentuinen; conform art.5 §§ 2 en 3, en art.44 (tekst begint halverwege de pagina) (B.S. van 13.11.1998 - blz.36806 t.e.m. 36813).
MINIMUM NORMEN DIERENTUINEN VOOR:
Vogels :
Ministerieel Besluit van 07 juni 2000 tot vaststelling van minimumnormen voor het houden van vogels in dierentuinen (B.S. 05.09.2000 - blz.30330 t.e.m. 30339).
Reptielen :
Ministerieel Besluit van 23 juni 2004 tot vaststelling van minimumnormen voor het houden van reptielen in dierentuinen (B.S. van 27.07.2004 - blz.57381 t.e.m. 57407).
Zoogdieren :
Ministerieel Besluit van 03 mei 1999 tot vaststelling van minimumnormen voor het houden van zoogdieren in dierentuinen (tekst begint halverwege de pagina) (B.S. van 19.08.1999 - blz.30836 t.e.m. 30844).
Ministerieel besluit van 18 maart 2019 tot wijziging van diverse bepalingen van het ministerieel besluit van 3 mei 1999 tot vaststelling van minimumnormen voor het houden van zoogdieren in dierentuinen (B.S. van 01.04.2019 - blz.32679 t.e.m. 32684).
Ministerieel besluit van 10 oktober 2022 tot wijziging van artikel 1 en bijlage 1 en 2 van het ministerieel besluit van 3 mei 1999 tot vaststelling van minimumnormen voor het houden van zoogdieren in dierentuinen (tekst begint onderaan de pagina) (B.S. van 18.10.2022 - blz.73805 t.e.m. 73830).
DIERENTUINENCOMMISSIE
Vlaamse Overheidsdienst :
Besluit van 31 maart 2017 van de Vlaamse Regering tot regeling van de samenstelling en werking van de Vlaamse Dierentuinencommissie (B.S. van 12.05.2017 - blz.56370 t.e.m. 56371).
Ministerieel besluit van 14 april 2017 tot benoeming van de leden van de Vlaamse Dierentuinencommissie (tekst begint onderaan de blz.) (B.S. van 12.05.2017 - blz.56523 t.e.m. 56524).
Waalse Overheidsdienst :
Ministerieel Besluit van 06 februari 2017 tot wijziging van het ministerieel besluit van 25 januari 2012 tot benoeming van de leden van de Dierentuinencommissie (B.S. van 20.02.2017 - ed.2, blz.25484 - halverwege deze blz.).
Besluit van 24 juli 2018 van de Waalse Regering betreffende de erkenning van de dierentuinen en tot vaststelling van de samenstelling en de werking van de Waalse Dierentuinencommissie (B.S. van12.10.2018 - blz.77597 t.e.m. 77609).
DIERENWELZIJN VLAANDEREN
Decreet van 23 maart 2018 houdende de wijziging van artikel 3 en artikel 19 van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren (B.S. van 05.04.2018 - blz.32214).
Decreet van 13 juli 2018 tot wijziging van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren in het kader van de zesde staatshervorming (B.S. van 10.08.2018 - blz.62750 t.e.m. 62755).
Besluit van 23 november 2018 van de Vlaamse Regering tot wijziging van regelgeving met betrekking tot het dierenwelzijn, overgedragen in het kader van de zesde staatshervorming (B.S. van 15.01.2019 - blz.2918 t.e.m. 2920).
Decreet van 22 april 2022 tot wijziging van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren en het decreet van 13 juli 2018 tot wijziging van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren in het kader van de zesde staatshervorming (B.S. van 12.05.2022 - blz.42380).
DIERENWELZIJN WALLONIË
Decreet van 16 oktober 2015 tot wijziging van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren teneinde de verhandeling van dieren op openbare plaatsen te verbieden (B.S. van 16.10.2015 - blz.65996).
Besluit van 14 april 2016 van de Waalse Regering tot bepaling van de modaliteiten voor de administratieve inbeslagneming bedoeld in artikel 42 van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren (B.S. van 27.04.2016 - blz.28634 t.e.m. 28635).
Decreet van 10 november 2016 tot wijziging van artikel 11bis van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren wat betreft de publiciteit met het oog op de verhandeling van dieren (B.S. van 24.11.2016 - ed.2 - blz.78020).
Decreet van 18 mei 2017 tot wijziging van de artikelen 3, 15 en 16 en tot invoeging van een artikel 45ter in de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren (wettekst begint in onderste deel van de pagina) (B.S. van 01.06.2017 - blz.60638 t.e.m. 60639).
Decreet van 21 juni 2018 tot wijziging van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de beschermingen het welzijn der dieren wat de administratieve inbeslagname van dieren betreft (B.S. van 29.06.2018 - blz.53297 t.e.m. 53298).
Besluit van 20 september 2018 van de Waalse Regering tot wijziging van het besluit van de Waalse Regering van 14 april 2016 tot bepaling van de modaliteiten voor de administratieve inbeslagneming bedoeld in artikel 42 van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren (B.S. van 26.10.2018 - blz.81991 t.e.m. 81992).
Decreet van 4 oktober 2018 betreffende het Waalse Dierenwelzijnwetboek (B.S. van 31.12.2018 - ed.1 - blz.106818 t.e.m. 106840).
Besluit van 24 november 2022 van de Waalse regering betreffende de erkenningsvoorwaarden voor inrichtingen voor dieren en de voorwaarden inzake het houden en de verhandeling van dieren (B.S. van 01.03.2023 - ed.2 - blz.26271 t.e.m. 26332).
DIERENWELZIJN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
Ordonnantie van 11 mei 2017 tot wijziging van de wet van14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren (wettekst begint onder aan de pagina) (B.S. van 30.05.2017 - blz.60199 t.e.m. 60203).
Ordonnantie van 27 juli 2017 tot wijziging van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren wat betreft het verbod op dwangvoederen van dieren (B.S. van 07.09.2017 - blz.82687 t.e.m. 82688).
NATIONALE RAAD DIERENWELZIJN
Deze Raad is sinds 01 juli 2014 opgesplitst in:
Vlaamse Raad Dierenwelzijn :
Eerste Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn opgericht op 26 juni 2015.
Besluit van 13 november 2015 van de Vlaamse Regering tot regeling van de samenstelling en de werking van de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn (B.S. van 29.12.2015 - blz.80073 t.e.m. 80076).
Ministerieel Besluit van 30 november 2015 tot benoeming van de leden van de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn (B.S. van 29/12/2015 - blz. 80180).
Waalse Raad Dierenwelzijn :
Besluit van 26 februari 2015 van de Waalse Regering houdende regeling van de samenstelling en van de werking van de ″Conseil wallon du bien-être des animaux″ (Waalse Raad voor dierenwelzijn) (B.S. van 12.03.2015 - ed.2 - blz.16589 t.e.m. 16590).
Ministerieel besluit van 11 juni 2015 tot aanwijzing van de leden van de ″Conseil wallon du bien-être des animaux″ (Waalse Raad voor Dierenwelzijn) ingesteld bij het decreet van 22 januari 2015 houdende oprichting van de ″Conseil wallon du bien-être des animaux (B.S. van 01.07.2015 - ed.2 - blz.38062).
Brusselse Raad Dierenwelzijn :
Ordonnantie van 24 maart 2016 tot instelling van een Brusselse Raad voor dierenwelzijn (B.S. van 01.04.2016 - blz.22208).
Besluit van 04 mei 2016 van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende regeling van de samenstelling en de werking van de Brusselse Raad voor Dierenwelzijn (tekst begint halverwege de pagina) (B.S. van 27.05.2016 - blz.33427 t.e.m. 33429).
Besluit van 27 oktober 2016 van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende de benoeming van de leden van de Brusselse Raad voor Dierenwelzijn opgericht bij besluit van 4 mei 2016 van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende regeling van de samenstelling en de werking van de Brusselse Raad voor Dierenwelzijn (wettekst begint in onderste deel van de pagina) (B.S. van 08.12.2016 - blz.80801 t.e.m. 80803).
Opmerking: Eventuele wijzigingen zijn en worden niet verder opgenomen in deze rubriek.
3. VLAREM
De doelstelling is het voorkomen en beperken van hinder, milieuverontreiniging en veiligheidsrisico's door hinderlijke inrichtingen.
VLAREM staat voor Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning, en omvat 3 titels; nl.:
- VLAREM I: Besluit van de Vlaamse regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het vlaams reglement betreffende de milieuvergunning.
- VLAREM II: Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne.
- VLAREM III: 16 MEI 2014 - Besluit van de Vlaamse Regering houdende bijkomende algemene en sectorale milieuvoorwaarden voor GPBV-installaties.
4. JACHTDECREET (in een vorig leven de federale Jachtwetgeving)
Omdat er gedeelten in de Jachtwetgeving; meer bepaald HOOFDSTUK VIII - Vervoer en handel in wild - artikel 26; ook voor onze liefhebberij van belang kunnen zijn deze informatie.
Om problemen te voorkomen deze goede raad: al de vogels in uw bezit die op de Jachtwet staan (zie art.3 van het Jachtdecreet) en waar U mee kweekt, gelieve deze jongen te voorzien van de gepaste gesloten voetring. Hierdoor kan altijd aangetoond worden dat het geen jachtwild is maar een gekweekt hobbydier.
Het Jachtdecreet van 24 juli 1991 (B.S. van 07.09.1991 - blz.19584 t.e.m. 19590) dat door de Vlaamse Regering werd bekrachtigd is voor het Vlaams Gewest de vervanger van de Jachtwetgeving van 28 februari 1882.
Dit Jachtdecreet heeft in de daarop volgende jaren reeds verschillende wijzigingen ondergaan (zie helemaal onderaan in geopend venster).
De regelgeving in Wallonië kan en zal waarschijnlijk afwijken van deze in Vlaanderen.
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is elke jacht verboden.
